Filharmonia Łódzka

KONCERT SYMFONICZNY

50. ROCZNICA ŚMIERCI PAWŁA KLECKIEGO

Wykonawcy:
Bomsori Kim – skrzypce
Thomas Rösner – dyrygent
Artur Koza – przygotowanie chóru 
Chór i Orkiestra Symfoniczna FŁ

Prowadzenie koncertu: Michał Marchlewski

Program:
Paweł Klecki – Wariacje na orkiestrę op. 20 [17’]
​Igor Strawiński – Symfonia psalmów [21’]
Psalm 38:13–14
Psalm 39:2–4
Psalm 150

***

Piotr Czajkowski – Koncert skrzypcowy D-dur op. 35 [33’] 
Allegro moderato
Canzonetta: Andante
Finale: Allegro vivacissimo

O 18.15 zapraszamy do sali kameralnej na spotkanie przedkoncertowe, podczas którego o muzyce opowie Michał Marchlewski. Wstęp wolny.

Koncert z możliwością skorzystania z bawialni dla dzieci. Szczegóły można znaleźć tutaj.

W tym roku mija pół wieku od śmierci Pawła Kleckiego, urodzonego w Łodzi dyrygenta i kompozytora, który większą część życia spędził w Szwajcarii. Jeden z najwybitniejszych w XX wieku mistrzów batuty należał do pokolenia wielkich łódzkich artystów pochodzenia żydowskiego – obok Juliana Tuwima, Aleksandra Tansmana czy Artura Rubinsteina. Swoją międzynarodową karierę Klecki rozpoczął jako skrzypek w Łódzkiej Orkiestrze Symfonicznej. W latach 30. był cenionym kompozytorem, ale po hekatombie wojennej skoncentrował się na działalności dyrygenckiej. Prowadził takie zespoły, jak Orkiestra Szwajcarii Romańskiej, orkiestra filharmonii w Liverpoolu czy Dallas Symphony Orchestra. Jako kompozytor pozostawił około 30 utworów, w tym Wariacje na orkiestrę op. 20, których prawykonania dokonali w 1930 roku Filharmonicy Berlińscy pod batutą Wilhelma Furtwänglera, a pierwsze wykonanie polskie odbyło się sześć lat temu pod dyrekcją Łukasza Borowicza. W Wariacjach utrzymanych w dość eklektycznym stylu można usłyszeć echa muzyki Johannesa Brahmsa, Richarda Straussa czy Maxa Regera.

Współczesna dziełu Kleckiego jest Symfonia psalmów Igora Strawińskiego, o której twórca napisał: „To nie jest symfonia, w której umieszczam Psalmy, by je śpiewać. Przeciwnie, to jest śpiew Psalmów, który symfonizuję”. Oto paradoks – kompozytor, który niezwykle rzadko tworzył muzykę religijną, jest autorem być może najważniejszego dzieła sakralnego XX wieku. Symfonia, zamówiona przez Sergiusza Kusewickiego, powstała w 1930 roku „ku chwale Boga”, a zadedykowana została „Bostońskiej Orkiestrze Symfonicznej z okazji pięćdziesiątej rocznicy jej istnienia”. Strawiński zainspirował się muzyką średniowiecza i renesansu, a mistyczny charakter dzieła podkreśla nietypowa instrumentacja: rozbudowana grupa instrumentów dętych, wiolonczele, kontrabasy, harfa, dwa fortepiany, kocioł i wielki bęben. Przy czym orkiestra i chór tworzą zespół, którego „oba elementy są równie ważne i żaden nie dominuje nad drugim. W tym sensie mój punkt widzenia na stosunek obsady wokalnej do instrumentalnej zbiegł się z poglądami dawnych mistrzów muzyki polifonicznej”, dodawał Strawiński.

Z rzadko wykonywanym w Polsce arcydziełem autora „Święta wiosny” kontrastować będzie Koncert skrzypcowy D-dur op. 35 Piotra Czajkowskiego. Po wiedeńskim prawykonaniu został mocno skrytykowany, ale szybko zyskał uznanie i zaczął być zaliczany do ścisłej czołówki arcydzieł literatury wiolinistycznej. Łączy w sobie epicki rozmach i melancholijny liryzm, subtelność i dosadność, śpiewność i wirtuozerię, a także zachwycający warsztat kompozytorski, umiejętność genialnego instrumentowania i niezwykle charakterystyczny styl.

Z Koncertem zmierzy się uwielbiana w Łodzi południowokoreańska skrzypaczka Bomsori Kim, zdobywczyni drugiego miejsca w XV Międzynarodowym Konkursie Skrzypcowym im. Henryka Wieniawskiego w Poznaniu. Za pulpitem dyrygenckim stanie zaś, powracający do Łodzi po dwóch latach, Thomas Rösner, wiedeńczyk specjalizujący się w dziełach wokalno-instrumentalnych, założyciel i dyrektor artystyczny Filharmonii Beethovenowskiej w Wiedniu.

Thomas Rösner, fot. z archiwum artysty
Bomsori Kim, fot. Mariusz Stępień