Wykonawcy:

Maria Sławek – skrzypce

Katarzyna Budnik – altówka

Marcin Zdunik – wiolonczela

Klaudiusz Baran – akordeon

Prowadzenie koncertu: Piotr Mika

Program:

Antonín Dvořák – Bagatele op. 47 [17’]

Sofija Gubajdulina – „In croce” na wiolonczelę i akordeon [15’]

***

Sofija Gubajdulina – „Silenzio” na bajan, skrzypce i wiolonczelę [19’]

Johann Sebastian Bach – 15 Sinfonii BWV 787–801 w opracowaniu na trio smyczkowe [30’]

Połączenie akordeonu z instrumentami smyczkowymi to coraz częściej spotykane w życiu koncertowym zestawienie instrumentów. Kompozytorzy nie nadążają za upodobaniami słuchaczy, muzycy w znacznym stopniu posiłkują się więc transkrypcjami. Tego typu utwory cechują się zwykle charakterem radosnym, nawet tanecznym. Koncert w Filharmonii Łódzkiej przedstawi bardziej zróżnicowane oblicze zespołu smyczkowo-akordeonowego. W nastrój wielkopostny wprowadzi słuchaczy „In Croce” współczesnej kompozytorki tatarskiej Sofji Gubajduliny. Utwór ten określa się jako wielki dźwiękowy symbol krzyża. Decyduje o tym faktura i forma: jeden instrument rozpoczyna grę w najwyższym rejestrze, podczas gdy drugi – w najniższym; stopniowo zbliżają się do siebie, by w końcu zamienić się rolami. Twórczyni deklaruje, że religię rozumie jako „religio” – przywrócenie połączenia lub jedności, która coraz bardziej gubi się w „staccato życia”. W tym sensie komponowanie jest dla niej aktem religijnym, a każde dzieło to nowa droga ku „religio”. W kontemplacyjnym nastroju utrzymany jest też drugi utwór tej samej kompozytorki „Silenzio”.

Znacznie bardziej różnorodne w charakterze są trzygłosowe sinfonie Johanna Sebastiana Bacha, w oryginale napisane na instrument klawiszowy. Choć pomyślane jako utwór dydaktyczny (pod nazwą inwencji trzygłosowych są stałym punktem repertuaru uczniów szkoły muzycznych), budzą podziw kunsztowną pracą polifonisty i wielką inwencją melodyczną. Różnorodność, spojona wszak powtarzającym się tematem głównym, cechuje też Bagatele Antonína Dvořáka. Te miniatury powstały w okresie, gdy kompozytor zaczął osiągać międzynarodowe sukcesy, za czym szły rosnące oczekiwania wydawnicze. Utylitarny cel, który wyraża się m.in. w obsadzie dostosowanej do amatorskiego muzykowania – dwoje skrzypiec, wiolonczela i akordeon (w oryginale fisharmonia) – w najmniejszym stopniu nie zaszkodził jednak utworowi, który cieszy wykonawców i słuchaczy świeżością pomysłów muzycznych i lapidarną formą.

Wymienione utwory znajdą uważnych interpretatorów w osobach znakomitych kameralistów, z których wszyscy odznaczają się szerokimi zainteresowaniami muzycznymi, wrażliwością na różne style i zaangażowaniem w niestandardowe projekty. Wystąpią: skrzypaczka Maria Sławek, altowiolistka Katarzyna Budnik, wiolonczelista Marcin Zdunik oraz akordeonista Klaudiusz Baran.

Marcin Zdunik, fot. z archiwum artysty

Klaudiusz Baran, fot. z archiwum artysty