RICHARD STRAUSS – „KAWALER Z RÓŻĄ”

Libretto:

Hugo von Hofmannsthal

Realizatorzy:

Simone Young – dyrygentka

Robert Carsen – reżyseria

Paul Steinberg – scenografia

Brigitte Reiffenstuel – kostriumy

Robert Carsen i Peter Van Praet – światło

Philippe Giraudeau – choreografia

Obsada:

Lise Davidsen – Marszałkowa

Isabel Leonard – Oktawian

Erin Morley – Zofia

Katharine Goeldner – Annina

René Barbera – Włoski Śpiewak

Thomas Ebenstein – Valzacchi

Markus Brück – Faninal

Günther Groissböck – Baron Ochs

Czas trwania: 4 godziny i 45 minut (dwie przerwy)

Akcja opery „Kawaler z różą” Richarda Straussa (inna polska wersja tytułu to „Kawaler srebrnej róży”) przenosi widzów do XVIII-wiecznego Wiednia czasów cesarzowej Marii Teresy. Przedstawia historię miłosną, która jest osnuta wokół zwyczaju przesyłania narzeczonej srebrnej róży – gestu tyleż uroczego, co… nieprawdziwego. Ten obyczaj, rzekomo tradycyjny, faktycznie wymyślił twórca libretta, Hugo von Hofmannstahl. Niezgodna z prawda historyczną jest też muzyka, pełna melodyjnych walców, choć walc w czasach Marii Teresy nie był jeszcze w Wiedniu znany (jego popularność zapoczątkował Kongres Wiedeński, który obradował w latach 1814–-1815). Nie przeszkodziło to w najmniejszym stopniu operze, która już od pierwszych przedstawień zdobyła ogromne powodzenie. Skrajnie różna od wcześniejszych dzieł scenicznych Straussa – ekspresjonistycznie dosłownych, pełnych napięcia i krwawych scen „Salome” oraz „Elektry” – urzeka lekkością i beztroskim, a chwilami nawet frywolnym humorem.

Już dwa lata po drezdeńskiej prapremierze „Kawalera” obejrzała publiczność nowojorskiej Metropolitan Opera, w głównej roli żeńskiej podziwiając słynną Friedę Hempel. W 1925 roku historia trafiła zaś na duży ekran – muzyka była częściowo zaczerpnięta z opery, częściowo dokomponowana przez samego Straussa.

Inscenizacja Roberta Carsena, którą mogą Państwo zobaczyć dzisiejszego wieczoru, powstała w 2017 roku i przenosi widzów w czasy fin-de-siècle’u.

Scena z „Kawalera z różą”, fot. Ken Howard / Met Opera