Wykonawcy: Albéniz Trio (laureat XXI Międzynarodowego Konkursu Muzyki Kameralnej im. Kiejstuta Bacewicza) w składzie:

Luis María Suárez Felipe – skrzypce

Paula Brizuela Carballo – wiolonczela

Javier Rameix – fortepian

Prowadzenie koncertu: Michał Marchlewski

Program:

Ludwig van Beethoven – Trio fortepianowe c-moll op. 1 nr 3 [27']

Allegro con brio

Andante cantabile con variazioni

Minuetto – Quasi allegro

Finale – Prestissimo

Wolfgang Rihm – „Fremde Szene III” [11']

***

Franz Schubert – Trio fortepianowe Es-dur D 929 [45']

Allegro

Andante con moto

Scherzo – Allegro moderato

Allegro moderato

Trio fortepianowe, powstałe w drugiej połowie XVIII wieku, było na początku – w twórczości Haydna czy Mozarta – sonatą fortepianową z towarzyszeniem instrumentów smyczkowych. Tak zresztą te utwory były tytułowane – analogicznie do sonat, które dziś nazywamy „skrzypcowymi”, a które w rzeczywistości są sonatami fortepianowymi z towarzyszeniem skrzypiec. Zmiany następować zaczęły w późnej twórczości Mozarta, a trio fortepianowe z równorzędnymi partiami wszystkich instrumentów to dopiero dokonania Beethovena. Zresztą trzeci klasyk wiedeński właśnie od cyklu triów rozpoczął swoją karierę – najwcześniej opublikowanym opusem są trzy tria fortepianowe z 1794 roku, wydane rok później. Haydn znał i cenił te kompozycje, choć odradzał ówczesnemu uczniowi publikację najbardziej zaawansowanego stylistycznie Tria c-moll, wieńczącego dzieło. Beethoven sędziwego mistrza nie posłuchał, co więcej – opracował je później na kwintet smyczkowy. Niewątpliwie jest ono utworem bardzo poważnym, patetycznym, momentami majestatycznym, ale i lirycznym, z tak typowymi dla Beethovena kontrastami dynamicznymi, gęstą fakturą, napięciami dramaturgicznymi.

O ile dzieło Beethovena stanowi nie lada wyzwanie dla wykonawców, o tyle Trio Es-dur D 929 to już prawdziwy sprawdzian mistrzostwa w muzykowaniu kameralnym. Sporo tutaj słynnych Schubertowskich (niebiańskich!) „dłużyzn”, ale też kilka niespodzianek, do których należą energiczne, beethovenowskie w stylu tematy pierwszej części czy szwedzkie melodie ludowe wykorzystane przez Schuberta głównie w części drugiej, zasłyszane przez kompozytora na koncercie śpiewaka Isaaka Berga. W Scherzu trzeba zmierzyć się z kanonem, który tworzą oddalone od siebie o jeden takt głosy smyczków i fortepianu, zaś rozbudowany finał to połączenie ronda i allegra sonatowego, pełne kontrastów i polifonicznych komplikacji.

Dwa arcydzieła kameralistyki wykona Albéniz Trio, które tworzą absolwenci prestiżowej Szkoły Muzycznej Reina Sofía w Madrycie. Wszyscy troje zostali nagrodzeni w swoich dyscyplinach instrumentalnych przez królową Zofię oraz otrzymali nagrodę dla „Najwybitniejszego Zespołu Muzyki Kameralnej”. Zdobywali laury w licznych konkursach, m.in. nagrodę „Jeunesses Musicales” (2020), zajęli również I miejsce w IX Międzynarodowym Konkursie Muzyki Kameralnej „Antón García Abril” w Hiszpanii (2021), a rok temu – I nagrodę oraz Nagrodę Specjalną im. Artura Rubinsteina w XXI Międzynarodowym Konkursie Muzyki Kameralnej im. Kiejstuta Bacewicza w Łodzi.

Albéniz Trio, fot. z archiwum zespołu