Filharmonia Łódzka

Sefardix – Konstantynów Łódzki

Płyta „Sefardix” (Folkowy Fonogram Roku 2013) to klimatyczne połączenie muzyki żydowskiej, jazzu, wokaliz rodem z Azji i instrumentalnej wirtuozerii pełnej kulturowych odniesień. Instrumentarium, choć tu nietypowe, mieści się w sefardyjskich normach, zawiera bowiem głos, instrumenty strunowe szarpane i smyczkowe (w tej podwójnej roli kontrabas), oraz instrumenty perkusyjne.

Sefardyjczycy to Żydzi, którzy mieszkali na Półwyspie Iberyjskim i ich potomkowie. Pod panowaniem arabskim (do 1148 roku) Sefardyjczycy cieszyli się wolnością religijną. Przejęli w tym czasie wiele elementów z kultury arabskiej. Żydzi sefardyjscy posługiwali się arabskim, hiszpańskim i hebrajskim, jednak ich językiem był ladino (spaniolski), połączenie starokastylijskiego i hebrajskiego.
Exodus Sefardyjczyków, wygnanych z Hiszpanii i Portugalii w XV w., sprawił, że ich muzyka rozprzestrzeniła się po całej Europie, dotarła także do Afryki Północnej i Turcji. Zmieniła kulturowo i muzycznie nie tylko te miejsca, ale i sama uległa przemianie. Jedną z najliczniejszych kolonii europejskich Sefardyjczyków stały się greckie Saloniki, nic więc dziwnego, że Jorgos Skolias śpiewa w projekcie Sefardix po grecku. A czyni to w sposób niezwykły! Artysta, który studiuje dawne techniki wokalne, opanował technikę śpiewania harmonicznego (równoległe prowadzenie trzech głosów), nazywanego również gardłowym. Efekt jest iście metafizyczny.

Za część instrumentalną projektu odpowiadają Marcin i Bartłomiej Oleś – bliźniacy tworzący muzykę, której nie da się umieścić w jednej kategorii czy konkretnym gatunku. Raz jej bliżej do jazzu (niezmiernie rzadkie w jazzie połączenie: kontrabas z perkusją), raz do muzyki kameralnej lub współczesnej, a najczęściej jest to muzyka improwizowana. „Najważniejsza jest dla mnie melodia. Chciałbym grać powietrzem, kolorem, czyli wykorzystując zestawianie brzmień różnych instrumentów i technik w tym samym czasie. W projekcie Sefardix używam do stworzenia rytmu dłoni, miotełek, marakasów” – powiedział Bartek Oleś „Wysokim Obcasom”.

Wykonawcy:
Oleś Brothers & Jorgos Skolias w składzie: Jorgos Skolias – śpiew, Marcin Oleś – kontrabas, Bartłomiej „Brat” Oleś – perkusja

W programie: „Sto Purim”, „Wurca”, „Tympanon & Kymbala”, „Kaimo”, „Ka Ndili Kiei”, „Faghito”, „Noches”, „Sokaki” i „Teliomata”


Wydarzenia towarzyszące:
18.00 - Andrzej Sutowicz - prelekcja i warsztat na temat budowy organów i muzyki organowej