Filharmonia Łódzka

KONCERT SYMFONICZNY

Wykonawcy:
Inés Issel Burzyńska – skrzypce
Paweł Przytocki – dyrygent
Orkiestra Symfoniczna FŁ

Program:
L. van Beethoven – Uwertura „Coriolan” op. 62
A. Dvořák – Koncert skrzypcowy a-moll op. 53
E. Rautavaara – VII Symfonia „Angel of Light”

Prowadzenie koncertu: Marcin Majchrowski (Polskie Radio)

Zmarły w 2016 roku Einojuhani Rautavaara uznawany jest za najważniejszego fińskiego kompozytora po Jeanie Sibeliusie. Jego droga artystyczna prowadziła od dodekafonii do stylu określanego jako neoromantyczny. Szczytowym osiągnięciem późnego okresu jego twórczości jest VII Symfonia „Angel of Light” z 1994 roku – dzieło, które swoim klimatem emocjonalnym przywodzi na myśl symfonikę autora „Finlandii”. Jest „północne”, oszczędne w wyrazie, momentami wręcz chłodne. Specyficzny, łatwo wyczuwalny rodzaj mistycyzmu ma swoje źródło z jednej strony w snach, o których kompozytor często i chętnie opowiadał, z drugiej zaś w „Elegiach duinejskich” Rainera Marii Rilkego. To tam Rautavaara natknął się na postać, która nawiedzała go w marzeniach sennych: nadprzyrodzoną, potężną, wprowadzającą chaos i niepokój. VII Symfonia, prawykonana w 1997 roku, napisana została na zamówienie Bloomington Symphony Orchestra z okazji 25. rocznicy powstania tego zespołu i należy do „Anielskiej serii” Rautavaary.

Do zupełnie innego świata brzmieniowego zaliczyć trzeba Koncert skrzypcowy a-moll Antonína Dvořáka, zapadający w pamięć przede wszystkim z powodu pięknych melodii, znaku rozpoznawczego czeskiego twórcy. Partia solowa jest nie tylko melodyjna, lecz także świetnie eksponuje walory brzmieniowe skrzypiec i – jak mawiają skrzypkowie – dobrze leży pod palcami. Sam Dvořáka był bowiem niezłym skrzypkiem, w dodatku swoje opus 53 konsultował z Josephem Joachimem, jednym z największych skrzypków XIX stulecia, przyjacielem i współpracownikiem Brahmsa. Jeśli dodamy do tego słowiański temperament okaże się, że utwór ten w niczym nie ustępuję innym romantycznym koncertom skrzypcowym, choć – nie wiedzieć czemu – grywany bywa dość rzadko.

Koncert otworzy dzieło Ludwiga van Beethovena – uwertura „Coriolan”. W klasycznej formie sonatowej klasyk zaklął tu prawdziwie romantyczne emocje. Siła rażenia uwertury, napisanej do dramatu Heinricha Josepha von Collina, przewyższa pierwowzór literacki i wynika z zawarcia w niej samej istoty dramatu: tytułowy bohater, patrycjusz rzymski skazany na banicję przez plebejuszy, zamierza powrócić do Rzymu, podbijając go na czele wrogiego plemienia Wolsków. Koriolan, targany z jednej strony uczuciem zranionej dumy (temat pierwszy), z drugiej – miłością do ojczyzny (temat drugi), ostatecznie podąża za patriotycznym głosem sumienia, zostaje jednak zabity rękoma oszukanych przez siebie sprzymierzeńców.

Partię solową w koncercie Dvořáka wykona Inés Issel Burzyńska, absolwentka Wyższej Szkoły Muzycznej im. Królowej Zofii w Madrycie, laureatka dziewiętnastu pierwszych nagród w konkursach krajowych i międzynarodowych, m.in. dwukrotna zdobywczyni pierwszej nagrody w XIII i XV Międzynarodowym Konkursie Młodych Skrzypków im. K. Lipinskiego i H. Wieniawskiego w Lublinie w 2015 i 2021 roku. Orkiestrę Symfoniczną FŁ poprowadzi jej szef artystyczny Paweł Przytocki.

Inés Issel Burzyńska, fot. z archiwum artystki