Filharmonia Łódzka

KONCERT 23. FESTIWALU „KOLORY POLSKI”

ROGÓW, Arboretum Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego, ul. Leśna 5

Wykonawcy:
Hanna Turonek – flety, bambusy, hulusi i inne instrumenty aerofoniczne, śpiew
Paweł Betley – flety, gwizdek azjatycki, bęben
Karolina Matuszkiewicz – skrzypce, fidele, śpiew
Marta Maślanka – cymbały
Iwona Rapacz – wiolonczela
Robert Siwak – bęben obręczowy, instrumenty perkusyjne

W programie: muzyka tatarska z płyty „Yazcite”

Wstęp wolny

Arboretum w Rogowie istnieje od 1925 roku i od początku podlega Wydziałowi Leśnemu Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Jest parkiem leśnym, zawierającym jedne z najbogatszych i najciekawszych kolekcji drzew i krzewów klimatu umiarkowanego w Polsce. Atrakcją dla odwiedzających są też leśne powierzchnie doświadczalne z obcymi gatunkami drzew leśnych i alpinarium – ulubione miejsce wielu zwiedzających. Podczas tegorocznych Kolorów Polski rozbrzmiewać tam będzie na koncercie plenerowym muzyka tatarska. Tatarzy to ludy tureckie z Europy  wschodniej i północnej Azji. Ich muzyka stanowi połączenie elementów tureckich, mongolskich i ugrofińskich, zwłaszcza węgierskich. Obecne w niej skale pentatoniczne świadczą zaś o pokrewieństwie z muzyką krajów tak odległych, jak Chiny czy Wietnam. Tematy zaczerpnięte ze starej pieśni tatarskiej zainspirowały Hannę Turonek i Pawła Betleya, a ich współpraca zaowocowała albumem studyjnym „Yazcite”.

Znalazły się na nim melodie pochodzące z okolic Kazania i Ufy, ale także melodie własne artystów inspirowane melodyką tatarską. Muzycy wyjaśniają, że nie należy wskazywać, do jakiego gatunku należą prezentowane utwory, gdyż panuje opinia, że w muzyce tatarskiej jest tyle stylów, ilu Tatarów rozsianych po świecie. Materiał muzyczny został zaaranżowany w nowoczesny sposób z zastosowaniem tradycyjnych instrumentów, wykorzystywanych nie tylko w muzyce tatarskiej, takich jak suka biłgorajska, kubyz (odmiana drumli), fidel płocka, lutnia arabska oud, lutnia perska tar, flety bambusowe z japońskiej wyspy Okinawa, zurna (instrument dęty) i inne. Muzycy wykorzystują też instrumenty wynalezione ad hoc przez Pawła Betleya, takie jak... szklana butelka po coca-coli, pokrywa z dykty na stół czy pęk kluczy.

Hanna Turonek jest flecistką, solistką orkiestry Sinfonia Varsovia, wykonuje zarówno muzykę poważną, jak i lżejsze gatunki – nagrywała dla Michała Bajora, Anny Marii Jopek czy Natalii Kukulskiej. Koncertuje też w różnych składach kameralnych. Paweł Betley to multiinstrumentalista, kompozytor, aranżer, realizator dźwięku. Współtworzył firmę Ztudio, zajmującą się oprawą dźwiękową reklam, udźwiękawianiem filmów i komponowaniem muzyki do projektów komercyjnych.

Tatarzy wciąż niekiedy kojarzą się w Polsce z ludem dzikim, groźnym, okrutnym. Warto jednak przypomnieć, że obecni są na ziemiach polskich od ponad 600 lat i w tym czasie walczyli też w obronie Rzeczpospolitej w szeregach wojsk Wielkiego Księcia Litewskiego czy króla Jana III. Obecnie w Polsce mieszka kilka tysięcy Tatarów, głównie w okolicach Białegostoku. Wciąż pozostali ludem uwielbiającym śpiew i taniec. Posłuchajmy więc „Yazcite”, co dosłownie znaczy: „pieśń o wiośnie”.

Hanna Turonek, fot. z archiwum artystki